ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ευρωβουλευτή Εμμανουήλ Φράγκου 22 12 2021 - Νευροεπιστήμη και νομοθεσία

 

22 Δεκεμβρίου 2021

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Εμμανουήλ Φράγκος - Ευρωβουλευτής (ECR)

 

Θέμα: «Ο Φράγκος καταγγέλλει κενά στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, που μπορεί να έχουν επικίνδυνες συνέπειες στο μέλλον»

 

Ο Ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης και της ομάδας του ECR, Εμμανουήλ Φράγκος Φραγκούλης, ενημέρωσε τον Επίτροπο Δικαιοσύνης κ. Ντιντιέ Ρέιντερς, για τα τεράστια κενά που εντοπίζει στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, σχετικά με τεχνολογίες χειραγώγησης του ανθρώπινου εγκεφάλου μέσω της νευροεπιστήμης. Πρόκειται για κενά και παραλείψεις, που μπορεί να έχουν επικίνδυνες συνέπειες στο μέλλον.

Ο Εμμανουήλ Φράγκος έλαβε απάντηση από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Δικαιοσύνης, ο οποίος παραδέχεται την ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας και ότι η προστασία των πολιτών εναπόκειται στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR), ο οποίος διαμορφώθηκε αρχικώς για άλλη χρήση. Ο κύριος Ρέιντερς συμφωνεί με τον Έλληνα Ευρωβουλευτή και ότι ο GDPR δεν προστατεύει τα συναισθήματα και τις σκέψεις αυτά καθαυτά. Επίσης δηλώνει ότι η ίδια η ΕΕ στηρίζει τη νευροεπιστήμη, μέσω προγράμματος που απευθύνεται πρακτικά αποκλειστικά σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις.

Ο Ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε ανώτατο ευρωπαϊκό επίπεδο. Αποκαλύπτει τα κενά στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθότι είναι πολύ δύσκολο να γίνουν αντιληπτές οι δυσμενείς συνέπειες για τους πολίτες. O GDPR, με την παρούσα του μορφή, δεν προστατεύει και δεν καλύπτει από κακόβουλες καταχρήσεις της νευροεπιστήμης. Δυστυχώς, φαίνεται ότι δεν υπάρχει αίτημα από τις κυβερνήσεις για να καλυφθεί αυτό το κενό.

 

* Επισυνάπτεται η απάντηση του Επιτρόπου Δικαιοσύνης κ. Ντιντιέ Ρέιντερς και η επιστολή του Εμμανουήλ Φράγκου.

EL

E-004810/2021

Απάντηση του κ. Reynders

εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

(21.12.2021)

 

Όσον αφορά την πρώτη ερώτηση, ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων[1] (στο εξής: ΓΚΠΔ) καλύπτει την, εν όλω ή εν μέρει, αυτοματοποιημένη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και τη μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία τέτοιων δεδομένων τα οποία περιλαμβάνονται ή πρόκειται να περιληφθούν σε σύστημα αρχειοθέτησης. Ως εκ τούτου, ενώ ο ΓΚΠΔ δεν προστατεύει τα συναισθήματα και τις σκέψεις αυτά καθαυτά, οι οντότητες που χρησιμοποιούν τις τεχνολογίες που αναφέρονται στην ερώτηση, προκειμένου να έχουν πρόσβαση στα εν λόγω συναισθήματα και σκέψεις, θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες προστασίας των δεδομένων κατά την οικεία επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που λαμβάνουν με τον τρόπο αυτό. Αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις απαιτήσεις για νόμιμη βάση (όπως η ελεύθερη και εν επιγνώσει συναίνεση του ενδιαφερόμενου προσώπου), διαφάνεια και ασφάλεια.

 

Όσον αφορά τη δεύτερη ερώτηση, η Επιτροπή δεν προτίθεται επί του παρόντος να συστήσει μια τέτοια ομάδα.

 

Όσον αφορά την τρίτη ερώτηση, η ΕΕ στηρίζει την ανάπτυξη της νευροεπιστήμης και της νευροτεχνολογίας μέσω του τρέχοντος προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία — «Ορίζων Ευρώπη»[2], προς όφελος των πολιτών και της κοινωνίας. Οι δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος συμμορφώνονται με δεοντολογικές αρχές και με το σχετικό ενωσιακό, εθνικό και διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, εφαρμόζονται αυστηρές δεοντολογικές διαδικασίες όσον αφορά την επιλογή και την παρακολούθηση των δράσεων.

 

---

[1] Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).

[2] Πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» — https://ec.europa.eu/info/research-and-innovation/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls/horizon-europe_el

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-004810/2021

προς την Επιτροπή

Άρθρο 138 του Κανονισμού

Emmanouil Fragkos (ECR)

Θέμα:       Νομοθεσία κατά της χειραγώγησης του ανθρώπινου εγκεφάλου μέσω της νευροεπιστήμης

Ήδη από το 2019, νευροεπιστήμονες κατάφεραν να "εμφυτεύσουν" εικόνες στον εγκέφαλο ποντικιών. Η εμφύτευση εικόνων στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι θέμα χρόνου.

Η νευροτεχνολογία, εφόσον χρησιμοποιηθεί σωστά, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση νόσων όπως Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον.

Κάποια συστήματα ποινικής δικαιοσύνης έχουν επιτύχει να δημιουργήσουν εφαρμογές "σάρωσης" του εγκεφάλου για να προβλέψουν την επανάληψη εγκληματικής δραστηριότητας από καταδίκους. Όμως, σε νομοθετικό κενό, τίποτα δεν εμποδίζει επιχειρήσεις να την χρησιμοποιήσουν για μαζική χειραγώγηση των καταναλωτών. Επιστήμονες έχουν αναπτύξει συστήματα μηχανικής μάθησης που μπορούν να εκμαιεύσουν πληροφορίες από τον ανθρώπινο εγκέφαλο, όπως τον κωδικό μιας τραπεζικής κάρτας. Ήδη η αμερικανική υπηρεσία άμυνας αναπτύσσει τεχνολογία που τροποποιεί τις μνήμες. Οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν ηγετική θέση στο χώρο της έρευνας στη νευροεπιστήμη, ενώ εταιρείες όπως η Facebook και η Neuralink αναπτύσσουν σχετική δραστηριότητα.

Η προστασία του κοινού θα πρέπει να διασφαλιστεί με μια σειρά αρχών που να κατοχυρώνουν τα δικαιώματα των ανθρώπων στις σκέψεις τους. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ενέκρινε μια δέσμη μη δεσμευτικών κατευθυντήριων γραμμών στη νευροτεχνολογία και για την προάσπιση της "γνωστικής ελευθερίας".

Ερωτάται η Επιτροπή:

1.   Καλύπτει ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων την προστασία συναισθημάτων και σκέψεων;

2.   Σχεδιάζει να συστήσει κάποια, ενδεχομένως διαρκή, Ομάδα Εργασίας για να εντοπίσει τις διαρκώς ανακύπτουσες προκλήσεις, ώστε να εκπονήσει τις δέουσες προτάσεις για την κάλυψη των νομικών κενών;

3.   Μέσω ποιων προγραμμάτων προωθεί την ανάπτυξη σχετικής τεχνολογίας στην ΕΕ;