28 Ιουνίου του Αγίου Βίδου…

 Γράφει ο Νικολόπουλος Ανδρέας, 

Γενικός Διευθυντής  Διεθνούς Ιδρύματος ΚΟΙΝΟΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΩΝ

Σπανιότατα μία ημερομηνία συνδέεται τόσο στενά, σχεδόν μοιρολατρικά, με την ιστορία ενός έθνους, όσο η 28η Ιουνίου με το Σερβικό έθνος. Είναι η ημερομηνία που έχει διαμορφώσει κυριολεκτικά την ιστορία, συνεπώς την ψυχοσύνθεση του. 28.06.1389 Στο πεδίο των κοτσυφιών (Kosovo polje) λαμβάνει χώρα μία από τις επικότερες μάχες της μεσαιωνικής παγκόσμιας ιστορίας, η Μάχη του Κοσυφοπεδίου. Αντίπαλοι, οι Σέρβοι υπό τον Πρίγκηπα Λάζαρο και οι Οθωμανοί υπό τον Σουλτάνο Μουράτ. Οι Ιστορικοί και οι Στρατιωτικοί αναλυτές, ακόμη και σήμερα διχάζονται για το αποτέλεσμα της. Προσωπικά θεωρώ πως οι Σέρβοι είχαν την τελευταία μεγάλη νίκη τους επί των Οθωμανών έως το 1804. Ήταν όμως μία πύρρειος νίκη, με τη γνωστή σε όλους συνέχεια και συνέπεια. Εκείνη την ημέρα έπεσε ηρωικά μαχόμενος ο επικεφαλής – μετ’ έπειτα Άγιος- Λάζαρος και σχεδόν όλοι οι Σέρβοι ευγενείς. Εκείνη την ημέρα όμως, σφαγιάστηκε και ο Σουλτάνος Μουράτ από τον Σέρβο Ιππότη Μίλος Όμπιλιτς. Μοναδική ιστορική επιτυχία για τους Σέρβους, γι’αυτό και ήταν ο τελευταίος Σουλτάνος που θα βρισκόταν στο πεδίο της μάχης! Ο Πρίγκηπας Λάζαρος πήρε θέση στο Σερβικό πάνθεον αντίστοιχη του Μαρμαρωμένου Βασιλέα μας και ο Μίλος Όμπιλιτς του Αχιλλέα! Η μάχη του Κοσυφοπεδίου ήταν η στιγμή της εθνικής ωρίμανσης των Σέρβων. Ήταν η άσβεστη φλόγα που έκαιγε στην καρδιά τους, έως την πρώτη εξέγερση κατά των Οθωμανών, μετά από 415 χρόνια, δίνοντας τους το «δικαίωμα» στην μεγάλη νίκη με τους πολέμους της Ανεξαρτησίας του 1876-1878 και τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913! 28.06.1881 Υπογραφή συνθήκης Αυστρο-Σερβικής Συμμαχίας. Μία από τις πλέον περίεργες στιγμές στη Σερβική ιστορία. Η Σερβία από Πριγκηπάτο αναβαπτίζεται σε Βασίλειο και η δυναστεία των Ομπρένοβιτς τίθενται υπό την προστασία του Οίκου των Αψβούργων. Με μεγάλο και πικρό αντάλλαγμα, ότι δεν θα εγείρει ερωτήματα επί περιοχών με αμιγώς σερβικό πληθυσμό, που βρίσκονται υπό Αυστροουγγρική κατοχή π.χ Βοσνία. 28.06.1914 Η ημέρα που άλλαξε τον κόσμο. Η ημέρα που «ξεκίνησε» ο Μεγάλος Πόλεμος. Παρά τις συστάσεις για αλλαγή της ημερομηνίας επίσκεψης και επιθεώρησης των κατοχικών στρατιωτικών μονάδων του, τελικά του Αγίου Βίτου, βρίσκεται στο Σαράγεβο ο διάδοχος του θρόνου των Αψβούργων Φραγκίσκος Φερδινάνδος μετά της εγκύου συζύγου του. Για τους Σέρβους είναι η προσωποποίηση της κατοχής και καθαρή πρόκληση η επίσκεψη του στην πόλη. Τελικά, ύστερα από σωρεία λαθών και παραλήψεων ασφαλείας από την Αυστριακή πλευρά, δολοφονείται από τον Σέρβοβοσνιο πατριώτη Γκαβρίλο Πρίντσιπ. Ακολουθεί η «κρίση του Ιουλίου» και αμέσως μετά η Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία εισβάλει στη Σερβικό Βασίλειο. Ο Μεγάλος Πόλεμος ήδη έχει ξεκινήσει. 28.06.1921 Ο Βασιλέας Σέρβων Κροατών και Σλοβένων Αλέξανδρος, προκηρύττει το νέο Σύνταγμα. Θα μείνει γνωστό ως Σύνταγμα της ημέρας του Αγίου Βίτου! 28.06.1948 Επισφραγίζεται το σχίσμα στις σχέσεις Στάλιν-Τίτο. 28.06.1989 600 χρόνια από τη θρυλική μάχη, στο Γαζιμεστάν, ακριβώς στο μνημείο, ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εκφωνεί τη μνημειώδη ομιλία του στους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου, δίνοντας υποσχέσεις που 10 χρόνια αργότερα θα μετατραπούν στον εφιάλτη των σφαγών από τους Αλβανούς αντάρτες, των βομβαρδισμών από το ΝΑΤΟ και εν τέλει της προσφυγιάς. Είναι η ημέρα που παρουσιάζεται στην παγκόσμια κοινότητα. 12 χρόνια μετά την ίδια μέρα: 28.06.2001 Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς -με πρωτοβουλία του Π/θ Τζίντζιτς και παρά τη διαφωνία του ΠτΔ Κοστούνιτσα- μεταφέρεται με ελικόπτερο από το Βελιγράδι στη Βοσνιακή πόλη Τούζλα. Παραδίδεται στους Αμερικανούς, που τον μεταφέρουν στη Χάγη. Μπαίνει τέλος στην κυριαρχία του, κατά την κρισιμότερη περίοδο για την σύγχρονη Σερβική ιστορία. Περίοδο γεμάτη στρατιωτική δραστηριότητα, δημοκρατική ανελευθερία και οικονομικό παρασιτισμό, που οδηγεί τη χώρα μακριά από την Ε.Ε και τη βυθίζει στην εσωστρέφεια. Λίγα χρόνια πριν, από το Γαζιμεστάν, ο νέος Σέρβος Πατριάρχης Πορφύριος, δήλωσε μεταξύ άλλων πως: «ο Πρίγκηπας Λάζαρος και οι άλλοι Μάρτυρες, μας έδειξαν το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε!