Γράφει η Όλγα Τσουκαλά
Με μία ευρεία ματιά στα διεθνή ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης, καθώς και τις αναλύσεις περί άμυνας και διπλωματίας, ιδίως την τελευταία διετία (2020-2022), διαπιστώνει κανείς την προσπάθεια, σε γενικές γραμμές, των κρατών να εξοπλίζονται αποτελεσματικά με υπερσύγχρονα εναέρια, θαλάσσια και στερεά οπλικά συστήματα. Προκειμένου να καταστεί σαφής η παρούσα ανάλυση, στους τρεις επιμέρους άξονές της, ο αναγνώστης αρκεί να σχεδιάσει νοητά στο μυαλό του ένα τρίγωνο. Σε κάθε μία από τις τρεις γωνίες μπορεί να τοποθετήσει την Ελλάδα, την Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Πρώτος Άξονας: Αμυντικό δόγμα Ελλάδος-Η.Α.Ε.
Αρχής γενομένης από το έτος 2020, έλαβε χώρα μία ιδιάζουσας σημασίας συνάντηση στον Κόλπο. Ο λόγος γίνεται για την διμερή συνάντηση Ελλάδος και Η.Α.Ε. στο Abu Dhabi, το Νοέμβριο του ίδιου έτους. Στο επίκεντρο των συζητήσεων τέθηκε η κοινή αμυντική πορεία αμφότερων των κρατών, με τα Η.Α.Ε. να έχουν εμφανώς θετική στάση απέναντι στην Ελλάδα. Αυτό αποδείχθηκε κατά τον Αύγουστο του 2020, όταν τα Η.Α.Ε. απέστειλαν 4 από την μοίρα των μαχητικών F-16 στην Ελλάδα, συνεπικουρώντας στην άμυνά της εναντίον της Τουρκίας, σε μία από τις πολλές παράνομες και προκλητικές ενέργειες της νοτιοανατολικά της Ελλάδος, στην Κρήτη (Iddon, 2020a). Αρωγός στην οικοδόμηση αυτής της αμυντικής πορείας υπήρξε η κοινή συνισταμένη, η οποία χαρακτηρίζει την πολεμική αεροπορία των δύο κρατών. Τόσο η ελληνική, όσο και η εμιρατιανή πολεμική αεροπορία εμφανίζουν ομοιότητες, όπως λ.χ. τον εξοπλισμό τους με τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 των Η.Π.Α. (Iddon, 2020b).
Η εν λόγω συνάντηση έλαβε χώρα στο πλαίσιο ενός ευρύτερου στρατηγικού διαλόγου μεταξύ των δύο κρατών, με κυριότερο στόχο την υπογραφή ενός κοινού αμυντικού δόγματος. Δεδομένης της διαρκούς δυστοκίας στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, αναφορικά με την γειτνίαση της με την Τουρκία, η Ελλάδα εύλογα επιχείρησε εντός της διπλωματικής της ατζέντας να εντάξει έναν ισχυρό και επιβλητικό εταίρο στην περιοχή του Κόλπου, όπως είναι τα Η.Α.Ε., ως αντιστάθμισμα και δικλείδα ασφαλείας απέναντι στην Τουρκία (Iddon, 2020c). Με την ανωτέρω αμυντική συμφωνία στρατηγικού διαλόγου διαγράφεται ο πρώτος εκ των τριών αξόνων της αμυντικής διπλωματίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Δεύτερος Άξονας: Ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία
Αν και θα ήταν σχετικά τολμηρή σκέψη, το ηθικό του αξιόμαχου της πολεμικής αεροπορίας και η θωράκισή της οξυγονώθηκε στο παρά πέντε με την υπογραφή της ελληνογαλλικής αμυντικής συμφωνίας παράδοσης 18, αρχικώς, μαχητικών αεροσκαφών Rafale της κατασκευάστριας Dassault Aviation. Αρχικά, την 25 Ιανουαρίου του έτους 2021, η Ελλάδα προέβη στην υπογραφή αμυντικής συμφωνίας ύψους 2,5 δις Ευρώ με την Γαλλία, με την οποία συμφωνήθηκε η παράδοση στην ελληνική πολεμική αεροπορία 18 μαχητικών αεροσκαφών Rafale. Επί της ουσίας, θα παραδοθούν 12 μεταχειρισμένα αεροσκάφη, τα οποία θα αναβαθμιστούν, προ παραδόσεως, από το μοντέλο F3-O4T στο F3-R, ενώ τα άλλα 6 θα είναι καινούρια μοντέλα F3-R (Mackenzie, 2021). Από τα εν λόγω 18 αεροσκάφη της συμφωνίας, θα παραδοθούν 14 μονοθέσια και 4 διθέσια αεροσκάφη. Η παράδοση θα γίνει τμηματικά ανά 6 αεροσκάφη εκκινώντας το 2022. Ήδη, την 19 Ιανουαρίου τ.ε. θα προσγειωθούν τα πρώτα 6 Rafale γενιάς 4.5 (Νέδος, 2021).
Συνακόλουθα, την 28η Σεπτεμβρίου του έτους 2021 προστέθηκε ακόμη μία ψηφίδα στο μωσαϊκό της αμυντικής διπλωματίας μεταξύ Ελλάδος και Γαλλίας. Ο λόγος γίνεται για την ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία στρατηγικής εταιρικής συνεργασίας των δύο χωρών, η οποία υπεγράφη στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Με την εν λόγω συμφωνία προστέθηκαν 6 επιπλέον Rafale F3-R γενιάς 4.5 προς παράδοση στην ελληνική πολεμική αεροπορία. Συνολικά, η Ελλάδα θα παραλάβει 24 μαχητικά αεροσκάφη κρούσης από την Dassault Aviation, τα οποία θα αντικαταστήσουν τα 24 υφιστάμενα μαχητικά αεροσκάφη Mirage 2000 και 2000-5 (CNN Greece, 2021).
Επιπροσθέτως, δια της παρούσης συμφωνίας η Ελλάδα θα αποκτήσει ένα υπερσύγχρονο όπλο στη φαρέτρα του πολεμικού ναυτικού της. Πρόκειται για την απόκτηση τριών φρεγατών Belharra, με δυνατότητα απόκτησης ακόμη μίας, της γαλλικής Naval Group, οι οποίες θα αρχίσουν να παραδίδονται το έτος 2025. Τη δεδομένη στιγμή, η πρώτη φρεγάτα κατασκευάζεται στο γαλλικό ναυπηγείο της πόλης Λοριάν, όπου έλαβε χώρα επίσημη επίσκεψη (12-13.1.2022) του Έλληνα Υπουργού Εθνικής Αμύνης, Νίκου Παναγιωτόπουλου με την Γαλλίδα ομόλογό του, Φλοράνς Παρλί (Τασσοπούλου, 2022). Το «Μέγα το της θάλασσας κράτος» (Θουκ. Ι 143, 5) και ο ελληνικός εναέριος χώρος θωρακίζονται με τα γαλλικά υπερόπλα, ήτοι τα μαχητικά αεροσκάφη Rafale και οι φρεγάτες (FDI) Belharra, δίνοντας σαφές προβάδισμα στην αμυντική υπεροχή της ελληνογαλλικής συμμαχίας και φιλίας.
Τρίτος Άξονας: Αμυντική συμφωνία Γαλλίας-Η.Α.Ε.
Πρόσφατα, οι σχέσεις των Η.Π.Α. και των Η.Α.Ε. υπέστησαν μία αναταραχή κλονίζοντας τις διαπραγματεύσεις για την αμυντική συνεργασία τους. Είναι γεγονός πως τα Η.Α.Ε. ανέστειλαν τις διαπραγματεύσεις για την προμήθεια 50 μαχητικών αεροσκαφών F-35 της κατασκευάστριας Lockheed Martin από τις Η.Π.Α. Αφ’ης στιγμής της ανάληψης του προεδρικού θώκου των Η.Π.Α. από τον Joe Biden τέθηκαν ορισμένοι περιορισμοί στην χρήση της τεχνολογίας των μαχητικών αεροσκαφών από χώρες του Κόλπου, όπως λ.χ. τα Η.Α.Ε.. Η επιλογή αυτή οδήγησε σε ανησυχία την ηγεσία των Εμιράτων και κατ΄επέκταση στην απόφαση της διακοπής των συζητήσεων για το πρόγραμμα των F-35 στα Η.Α.Ε. (England et Kerr, 2021).
Υπενθυμίζεται ότι, η εν λόγω συμφωνία είχε ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του έτους 2020, μετά από αίτηση των Η.Α.Ε. να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα F-35 των Η.Π.Α. (Frantzman, 2021). Η αίτηση έλαβε χώρα στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, το ίδιο έτος, σε μία προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων Η.Α.Ε.-Ισραήλ, επί προεδρίας Donald Trump (Al Jazeera, 2021). Έτι περαιτέρω, αξίζει να σημειωθεί ότι η παρουσία της Κίνας στα Εμιράτα είναι ιδιαιτέρως προβληματική στις σχέσεις των Εμιράτων με τις Η.Π.Α.. Αφενός μεν, τα Η.Α.Ε. χρησιμοποιούν την τεχνολογία 5G της κινεζικής Huawei. Αφετέρου δε, σύμφωνα με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες η κινεζική Cοsco έχει θέσει σε εφαρμογή την δημιουργία στρατιωτικών εγκαταστάσεων στο λιμάνι Khalifa, 50 μίλια από την πρωτεύουσα των Εμιράτων, το Abu Dhabi (Lubold et Strobel , 2021). Κατόπιν τούτων, η Ουάσιγκτον προειδοποίησε ότι τέτοιου είδους παρουσία στα Η.Α.Ε. φαλκιδεύει τις σχέσεις των δύο κρατών.
Ακολούθως, εκμεταλλευόμενη την παρούσα συγκυρία η Γαλλία κατάφερε να υπογράψει το μεγαλύτερο εξοπλιστικό πρόγραμμα στον Κόλπο κατά τη διάρκεια του Dubai Expo 2020. Ενώ το ημερολόγιο έγραφε 3 Δεκεμβρίου του έτους 2021, η Γαλλία υπογράφει με τα Η.Α.Ε. διμερή αμυντική συμφωνία εταιρικής συνεργασίας, σύμφωνα με την οποία η Γαλλία γίνεται προμηθευτής 80 μαχητικών αεροσκαφών κρούσης Rafale F4 συνολικού ύψους 19 δις $ (France 24, 2021). Η παρούσα αμυντική συμφωνία θα μπορούσε να θεωρηθεί το ζενίθ της παρουσίας της Γαλλίας στον Κόλπο. Οι μετοχές της κατασκευάστριας Dassault Aviation S.A. ανέβηκαν σε ποσοστό 6% μόνο με την ανακοίνωση της προμήθειας των 80 Rafale, τα οποία προγραμματίζονται να παραδίδονται στα Εμιράτα από το 2027 (France 24, 2021). Δια του παρόντος εξοπλιστικού deal συμπληρώνεται και ο τρίτος άξονας του τριγώνου.
Σταχυολογώντας τα όσα εκτέθηκαν και λαμβάνοντας υπόψη τους τρεις άξονες, εξάγονται ορισμένα συμπεράσματα και σκέψεις. Σε πρώτο πλάνο, η Ελλάδα αποκτά στέρεες σχέσεις με δύο ισχυρούς συμμάχους της, τη Γαλλία και τα Η.Α.Ε.. Ακολούθως, τα Η.Α.Ε. έδωσαν μία δυναμική απάντηση στην στάση των Η.Π.Α. σχετικά με την κινεζική παρουσία και τους περιορισμούς στην τεχνολογία του προγράμματος των F-35. Παράλληλα, η Γαλλία γίνεται κυρίαρχος στην αεράμυνα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου, υπογράφοντας διμερείς αμυντικές συμφωνίες με την Ελλάδα και τα Η.Α.Ε. για την προμήθεια 24 μαχητικών Rafale F3-R και 80 μαχητικά Rafale F4, αντίστοιχα. Εν κατακλείδι, τοποθετώντας τα κράτη της Ελλάδος, της Γαλλίας και των Η.Α.Ε. στις κορυφές και τις ανωτέρω διμερείς αμυντικές συμφωνίες στις πλευρές ενός τριγώνου δημιουργείται μία τριγωνική σχέση των εν λόγω κρατών, η οποία αποδίδει μέσω της διπλωματίας και της άμυνας μία ισχυρή και χρόνια συμμαχία στον Κόλπο και την Ανατολική Μεσόγειο._
Πηγές:
Iddon, P. (2020a). Greece-UAE Defense Pact Could Benefit The Hellenic Air Force. Forbes. Διαθέσιμο σε: https://www.forbes.com/sites/pauliddon/2020/12/17/heres-how-greeces-defense-pact-with-the-uae-could-benefit-the-hellenic-air-force/?sh=66b9a2906165
Iddon, P. (2020b). UAE Dispatches Fighter Jets To Support Its Allies Against Turkey. Forbes. Διαθέσιμο σε: https://www.forbes.com/sites/pauliddon/2020/08/26/uae-sends-fighter-jets-to-support-allies-against-turkey/?sh=72af8cf627e1
Iddon, P. (2020c). How significant is the Greece-UAE defence agreement? Ahval. Διαθέσιμο σε: https://ahvalnews.com/turkish-foreign-policy/how-significant-greece-uae-defence-agreement
Mackenzie, C. (2021). EU readies key guides for its defense, space postures during French presidency. Defense News. Διαθέσιμο σε: https://www.defensenews.com/global/europe/2021/01/25/greece-and-france-ink-3-billion-contract-for-rafale-fighter-jets/
Νέδος, Β. (2021). «Προσγειώνονται» τα πρώτα έξι Rafale. Η Καθημερινή. Διαθέσιμο σε: https://www.kathimerini.gr/society/561624904/prosgeionontai-ta-prota-exi-rafale/
CNN Greece. (2021). ΔΕΘ 2021- Μητσοτάκης: Πενταετής η αμυντική συνεργασία με ΗΠΑ – Έρχονται και άλλα Rafale από Γαλλία. Διαθέσιμο σε: https://www.cnn.gr/politiki/story/281185/deth-2021-mitsotakis-ti-eipe-gia-tin-amyntiki-synergasia-me-hpa-kai-gallia
Τασσοπούλου, Ε. (2022). Η ιστορική επίσκεψη στο Λοριάν – Σήμερα και η ναυπήγηση της πρώτης ελληνικής Belharra. Enikos. Διαθέσιμο σε: https://www.enikos.gr/politics/i-istoriki-episkepsi-sto-lorian-simera-kai-i-nafpigisi-tis-protis-ellinikis-belharra/1739296/
England, A., & Kerr, S. (2021). UAE suspends talks with US over purchase of F-35 fighter jets. Financial Times. Διαθέσιμο σε: https://www.ft.com/content/7ab35684-d536-4908-89d6-a730d844c8d6?fbclid=IwAR35yDPvLaDPqHKnxdYIocHK7tsGsgFwNu_Z1kZtsX0xyXV86U8h52UBk0c
Frantzman, S. B. J. (2021). Would the UAE really walk away from prestigious F-35 deal? – analysis. The Jerusalem Post. Διαθέσιμο σε: https://www.jpost.com/middle-east/would-the-uae-really-walk-away-from-prestigious-f-35-deal-analysis-688797
Al Jazeera. (2021). Blinken says US still prepared to sell jet fighters to UAE. Διαθέσιμο σε: https://www.aljazeera.com/news/2021/12/14/uae-suspends-discussions-on-23bn-weapons-deal-with-us
Lubold, G., & Strobel, W. P. (2021). Secret Chinese Port Project in Persian Gulf Rattles U.S. Relations With U.A.E. WSJ. Διαθέσιμο σε: https://www.wsj.com/articles/us-china-uae-military-11637274224
France 24. (2021). UAE signs ‘historic’ deal to buy 80 French-made Rafale fighter jets. Διαθέσιμο σε: https://www.france24.com/en/diplomacy/20211203-france-s-macron-heads-to-uae-aiming-to-secure-major-rafale-fighter-jet-sale
Πηγή εικόνας: Donald, D. (2021). Dassault Hands Over First Rafale to Greece. Aviation International News. Διαθέσιμο σε: https://www.ainonline.com/aviation-news/defense/2021-07-21/dassault-hands-over-first-rafale-greece
ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΟΔΕΘ, ΠΗΓΗ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου