• Στη Θεσπρωτία, την οποία… διεκδικούν οι
"Τσάμηδες" προτείνουν πολλοί, μεταξύ των οποίων και ο ομότιμος
καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αθανάσιος Γκότοβος, να οργανωθεί ένα Μουσείο Κατοχής και Αντίστασης όπου θα συγκεντρωθούν και
θα εκτεθούν τεκμήρια των τρομοκρατικών πράξεων εκείνων, που για τέσσερα χρόνια
επεδίωκαν να «εκκαθαρίσουν» την «Τσαμουριά» από την παρουσία των Ελλήνων και να
την «απελευθερώσουν».
Ολόκληρη η Θεσπρωτία είναι ένα ιστορικό μουσείο της αποτρόπαιης δράσης των συνεργατών των φασιστικών και ναζιστικών δυνάμεων κατοχής, με στόχο την απόσχιση της περιοχής και την προσάρτηση στην Μεγάλη Αλβανία. Έτσι, θα αποτελούσε γνώση των πολλών ένα ντοκουμέντο: Ο δεκατριάχρονος τότε μαθητής Αναστάσιος Ντούσης από το Γραικοχώρι, περιγράφει (24.2.1943) με κατάθεσή του στην ελληνική (κατοχική) αστυνομική αρχή τη δολοφονία του παππού του:
«Χθες το βράδυ που ετοιμαζόμαστε να κοιμηθούμε ακούσαμε πολλούς πυροβολισμούς, εγώ με τη μικρότερη αδερφή μου εκοιμώμεθα στο ένα δωμάτιο και στο άλλο ο παππούλης μου. Εκεί που πήγε να ιδεί τι γίνεται στο παράθυρο, δεν γνωρίζω πώς, τον βάρεσαν με τα ντουφέκια, εκείνοι που πυροβολούσαν έριξαν μαζί τέσσερις ντουφεκιές. Τότε άκουσα τον παππούλη μου που λέγει στη θεία μου ότι τον σκοτώσανε, αλλά εμάς δεν μας είπε τίποτε, ούτε και τον είδαμε πού τον είχαν τραυματισμένον. Από το φόβο μας που ερχόσαντε οι σφαίρες στο σπίτι μας δεν ξέραμε τι να κάμουμε, ο παππούλης μου φώναξε τους γειτόνους, αλλά κανείς δεν απαντούσε. Τότε έπεσε χάμω στο πάτωμα και μου είπε να του βάλω στην πλάτη ένα μαξιλάρι και κάθησα κοντά του διότι εφοβούμουν διότι ρίχνανε προς το παράθυρο ντουφέκια και μας φοβέριζαν. Ο παππούς είπε να μη φοβούμαι, άρχισε να τραγουδεί ένα τραγούδι σιγά και έπειτα δυνατά και μετά δεν μίλαγε καθόλου. Τότε εφωνάζαμε εμείς, αλλά κανένας δεν μας άκουγε. Ποιοι ήταν εκείνοι που επυροβόλαγαν δεν τους είδα, διότι από το παράθυρο δεν ήτο δυνατόν να βγάλουμε το κεφάλι μας και να δούμε τούτους».
Πάντως, οι Έλληνες μαθητές δεν μαθαίνουν στο σχολείο την πραγματική ιστορία της κατεχόμενης Θεσπρωτίας και το βίαιο ρόλο της μουσουλμανικής μειονότητας εναντίον του χριστιανικού πληθυσμού.
Η μνήμη δεν σβήνει
Μπορεί να μη γίνονται εκδηλώσεις σ' αυτά. Μπορεί να μη ψάλλονται τρισάγια στη μνήμη των νεκρών. Είναι μια αδράνεια των τοπικών φορέων. Ωστόσο, εγκαταλελειμμένα και σιωπηλά μνημεία στη Θεσπρωτία θυμίζουν τις θηριωδίες των Γερμανοϊταλών και των "Τσάμηδων" κατά την Κατοχή. Η μνήμη δεν σβήνει. Η λησμονιά δε σκοτεινιάζει τα πάντα... Δεν μπορεί να το κάνει... Γιατί οι καρδιές δεν ξεχνούν... Το παρελθόν δεν έχει γίνει ακόμη «ουδέτερη» ιστορία.
Βαρύ τίμημα…
Τον Οκτώβριο του 1944, οι Γερμανοϊταλοί άφηναν πίσω τους μια κατεστραμμένη περιοχή, σε συνεργασία με τους "Τσάμηδες". Ο Θεσπρωτικός λαός είχε πληρώσει πολύ βαρύ τίμημα στο βωμό της Κατοχής. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους ως αποτέλεσμα της αντίστασης και του ανταρτοπολέμου, στη μεγάλη τους πλειοψηφία άμαχοι, που είχαν εκτελεστεί ή δολοφονηθεί σε πράξεις αντιποίνων. Οι μεμονωμένες και μαζικές δολοφονίες, που έκαναν οι "Τσάμηδες" δεν ήταν λίγες. Η πείνα και ο μακρόχρονος υποσιτισμός εξόντωσε άλλους. Χωριά κείτονταν σε ερείπια, ενώ οι βιασμοί ήταν μια κοινωνική πληγή. Οι υλικές συνέπειες δεν είναι δυνατόν να υποτιμηθούν. Η Θεσπρωτία μαστιζόταν από τον υπερπληθωρισμό και την ολοσχερή σχεδόν καταστροφή των υποδομών της, αποτέλεσμα της κατοχικής πολιτικής υπερεκμετάλλευσης και των σχεδίων συστηματικής καταστροφής, που είχε επεξεργαστεί η Βέρμαχτ κατά την αποχώρηση της. Πολλά σπίτια ή είχαν γκρεμιστεί ή είχαν υποστεί ζημιές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου