Αναγκαίες αλλαγές στο πολιτικό σύστημα

Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου

Το να μιλάς για μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα είναι σαν να διαφημίζεις τα Χριστούγεννα σε κοπάδι γαλοπούλες. Αρνούμενοι οτιδήποτε θυμίζει θεσμικές αλλαγές, μιας κι έχουν ρημάξει τη ζωή τους, οι πολίτες δεν πείθονται πως μπορούν να ωφεληθούν. Υπάρχουν όμως ζητήματα που η λογική μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετικές συμπεριφορές. 

Ο αριθμός των βουλευτών και των υπουργών οφείλει να περιοριστεί δραστικά. Η πολυπλοκότητα των θεμάτων δεν συνιστά την ύπαρξη πολυαρχίας. Λίγα κέντρα αποφάσεων δυνατόν να οδηγήσουν σε απλούστευση διαδικασιών, μικρότερη γραφειοκρατία, ταχύτητα και καθόλου επικαλύψεις αρμοδιοτήτων.

Λιγότεροι βουλευτές σημαίνει αύξηση του κύρους τους που, με συνδυασμό μονοεδρικών περιφερειών και εκλογικής λίστας, θα εξοστρακίσει τις επιρροές εξωθεσμικών κέντρων και θα τονώσει το ενδιαφέρον καινούργιων ανθρώπων για την πολιτική.
Δεν υποστηρίζω ασυμβίβαστο βουλευτικής με υπουργική έδρα, αλλά τον αυτόματο αποκλεισμό υπουργοποιούμενου βουλευτή από την επομένη εκλογική αναμέτρηση. Μαζί με την κατάργηση του σταυρού προτίμησης (μονοεδρικό και λίστα) αυτό θα συντρίψει το πελατειακό σύστημα και θα εξοβελίσει την ενδημική διαφθορά.

Ενδιαφέρον επίσης έχει ο πρόεδρος της Βουλής να επιλέγεται πάντα από την αντιπολίτευση (αυτονομούμενος πολιτικά κι απέχοντας από ψηφοφορίες) και να επανεκλέγεται δίχως αντίπαλο σε μονοεδρική περιφέρεια - κατοχυρώνοντας έτσι την αντικειμενικότητα κι ευθυκρισία του. Στη Βουλή να παίρνουν τον λόγο όχι οι εγγραφόμενοι ως ομιλητές, αλλά σε όσους δίνει τον λόγο ο πρόεδρος (που θα λειτουργεί δίχως εκλεγμένους αντιπροέδρους). Οι θεσμοί έτσι ενισχύονται απόλυτα.

Όποιος διαφωνεί με το κόμμα του να παραιτείται και να γίνεται αναπληρωματική εκλογή με μονοεδρικό πλειοψηφικό σύστημα, ώστε οι πολίτες να κρίνουν αν έχει δίκιο αυτός η το κόμμα του. Δεν θα έχουν προνόμια οι αρχηγοί παρά μόνο όταν συνομιλούν με τον πρωθυπουργό - μία φορά την εβδομάδα τουλάχιστον.

Αυτές είναι μόνο μερικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Σημαντικές όμως για αλλαγή πολιτικής νοοτροπίας.

*Αναδημοσίευση από τη στήλη «Περί Μεταρρυθμίσεων» του Φιλελεύθερου της Δευτέρας

Σχόλιο Γεώργιου Μπήτρου: Ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος έχει ζήσει σημαντικό μέρος της ζωής του ως πολιτικός και επανειλημμένα ως υπουργός. Εκτός του ότι είναι δεινός αναλυτής, γνωρίζει τις κακοδαιμονίες και της νομοθετικής και της κυβερνητικής λειτουργίας στη χώρα μας. Μερικές από τις προτάσεις του τυγχάνουν ευρύτερης αποδοχής. Σχετική είναι, για παράδειγμα, αυτή για τη μείωση των υπουργών, η οποία έχει περάσει και σε προεκλογικές δεσμεύσεις κομμάτων. Μερικές άλλες, όπως αυτή για τον πρόεδρο της Βουλής, είναι πρωτόγνωρες και ελπίζω να γίνουν αντικείμενο δημόσιας συζήτησης. Σημαντικότατο είναι επίσης το θέμα της αξιοπιστίας των κομμάτων και πώς μπορεί να βελτιωθεί.

liberal