Γράφει ὁ π. Νικόλαος Μανώλης
Γιὰ τὸν μητροπολίτη Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄνθιμο, ὁ γλυκύς, μειλίχιος, πράος, ἱλαρὸς ἅγιος Νικόλαος ὁ θαυματουργός. ὁ ἅγιος Νικόλαος τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀντιπροσωπεύεται ἀπὸ αὐτὴν τὴν “εἰκόνα” ἑνὸς ὑποτιθέμενου ἁγίου Νικολάου, βλοσυροῦ, ἄσχημου, ἐχθρικοῦ, ἀπάνθρωπου, δαιμονιώδους. Οὔτε ὁ αἱρετικὸς καὶ βλάσφημος Ἄρειος, ποὺ ραπίσθηκε ἀπὸ τὸν ἅγιο κατὰ τὴν πρώτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ὅσο καὶ ἂν μισοῦσε τὸν ἅγιο, δὲν θὰ τολμοῦσε νὰ διανείμει μία τέτοια παράσταση τοῦ ἁγίου Νικολάου γιὰ νὰ τὸν ἐξευτελίσει. Ὅμως ὁ συνεργάτης, ὁ καλὸς καὶ πιστὸς φίλος τῶν Προτεσταντῶν, μητροπολίτης Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος, γνήσιο, ὅπως ἐμπράκτως ἀποδεικνύεται, πνευματικὸ παιδὶ τοῦ ἄλλου Ἀνθίμου, τοῦ Θεσσαλονίκης. δὲν ἔχει κανένα δισταγμὸ νὰ δίνει ὡς εὐλογία (!) στοὺς πιστοὺς αὐτὸ τὸ... ἔκτρωμα. Δὲν γνωρίζω ἂν τὸν ἐκφράζει μιὰ τέτοια παραποίηση τῆς μορφῆς τοῦ ἁγίου· σκέφτομαι μήπως τὸν ἐκδικεῖται κατὰ μία ἔννοια, ἐπειδὴ ὁ ἅγιος μὲ τὴν διαρκῆ ἀντιαιρετική του δράση (ὅπως ἀπέδειξα σὲπρόσφατη ὁμιλία μου) κατακαίει τὶς αἱρέσεις ὅπως τὸν Προτεσταντισμὸ καὶ κυρίως τὴν παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ τῆς ὁποίας τὶς ἐπιταγὲς ἐν πολλοῖς ὑπηρετεῖ ὁ ἐν λόγω ἱεράρχης.
Ὁ συγκεκριμένος μᾶς ἔχει συνηθίσει κατὰ καιροὺς σἐ ἀνόητες θέσεις ποὺ ὑποστηρίζει καὶ μὲ τὶς ὁποῖες ἔχω ἀσχοληθεῖ ἐπανειλημμένως. Αὐτὴν τὴν φορὰ ὅμως πράγματι μᾶς ξάφνιασε. Εἶναι ἀπαράδεκτο νὰ δίνει ὡς εὐλογία μία τέτοια εἰκόνα ποὺ δὲν τιμᾶ τὸν ἅγιο καὶ προσβάλλει τὴν θεόσδοτη Ὀρθόδοξη τέχνη τῆς ἁγιογραφίας. Σκανδαλισμένοι χριστιανοὶ τῆς ἐπαρχίας του καἰ ἀπὸ ἀλλοῦ, ἐπικοινώνησαν μὲ τὴν ἀντιαιρετικὴ Ἰστοσελίδα “Κατάνυξις” καὶ μὲ μένα προσωπικὰ, καθὼς γνωρίζουν τὸ παρελθὸν μου με τον μητροπολίτη, μὲ ἐνημέρωσαν καὶ μοῦ ἀπέστειλαν τὴν εὶκόνα ποὺ μοιράζει ὡς εὐλογία. Ἀκόμα καὶ ἂν πρόκειται γιὰ εἰκόνα εὑρισκόμενη σὲ κάποιον Ναὸ τῆς ἐπαρχίας του, πράγμα ἀπίστευτο (ἀλλὰ συνηθίζουν τέτοιου εἴδους δικαιολογίες), θὰ ἔπρεπε νὰ τὴν κάψει καὶ ὄχι νὰ τὴν ἀναπαράγει καὶ νὰ τὴ διανέμει! Ἐν πάση περιπτώσει, δὲν εἶχε ἄλλη εἰκόνα τοῦ ἁγίου Νικολάου νὰ δίνει ὡς εὐλογία;
Μὲ μία πρώτη ματιὰ καταλαβαίνουμε ὅτι ἡ εἰκόνα αὐτὴ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι τοῦ ἁγίου Νικολάου οὔτε μπορεῖ νὰ ἀνήκει στὴν ὀρθόδοξη ζωγραφικὴ τέχνη. Τὸ βλοσυρὸ πρόσωπο τοῦ εἰκονιζόμενου, ὄχι μόνο δὲν γαληνεύει τὴν πολύπαθη ἀνθρώπινη ψυχή, ἀλλὰ προσδίδει φόβο καὶ τὴν ταράζει. Πρόκειται γιὰ “θρίλερ” μὲ παραγωγὸ καὶ σκηνοθέτη τὸν Ἀλεξανδρουπόλεως.
Στὴν εἰκόνα αὐτὴ βρίσκουμε καὶ ἄλλα στοιχεῖα ἀμφιλεγόμενα ἐκτός τοῦ ζοφεροῦ προσώπου. Ἕνα εὐαγγέλιο μὲ ἀνάποδα γράμματα γιὰ τὸν θεατὴ καὶ ἕνα παράξενο σχέδιο πάνω δεξιὰ ποὺ παραπέμπει στὸν ἀποκρυφισμό, μοῦ τράβηξαν τὴν προσοχή. Ἀπευθύνθηκα λοιπόν, σὲ δύο ἀγαπητούς μου φίλους γιὰ νὰ μᾶς φωτίσουν μὲ τὶς γνώσεις τους ὡς εἰδήμονες. Σὲ ἕναν ὁσιολογιότατο μοναχὸ εἰδικὸ στὰ ἀποκρυφιστικὰ καὶ μασωνικὰ θέματα ποὺ θὰ ἐρευνήσει ὥστε νὰ μᾶς φωτίσει γιὰ τὸ παράξενο σχέδιο καὶ στὸν ἀξιόλογο ἁγιογράφο Δῆμο Σερκελίδη, μὲ τὸ σπάνιο ζωγραφικὸ ταλέντο, νὰ γράψει μία ἐπιστημονικὴ κριτικὴ γιὰ τὸ δῶρο τοῦ μητροπολίτη.
Ἀναμένοντας τὰ ἀποτελέσματα τῆς ἔρευνας γιὰ τὸ σχέδιο, δημοσιεύω τὴν ἐπιστημονικὴ κριτική:
Ἐπιστημονικὴ κριτικὴ τῆς βλάσφημης εἰκόνας τοῦ ἁγίου Νικολάου
(τοῦ Δήμου Σερκελίδη)
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος εἰκονίζεται σὲ προτομὴ πάνω σὲ χρυσὸ κάμπο, ἐνῶ στὴν ἄνω δεξιὰ γωνία τῆς εἰκόνας ὑπάρχει τρίγωνο μὲ ὀφθαλμὸ (;) ὁ ὁποῖος περιβάλλεται ἀπὸ νέφη.
Ἡ κεφαλὴ τοῦ ἁγίου εἶναι στραμμένη πρὸς τὰ δεξιὰ τῆς εἰκόνας. Τὸ πρόσωπο διασπᾶται ἀπὸ τὴν ἀντίθεση φωτὸς καὶ σκιᾶς, μὲ τὴν μικρὴ δεξιὰ πλευρὰ τοῦ προσώπου νὰ εἶναι ἐντελῶς σκοτεινή.
Ἀντίθετα μὲ τὸν κανόνα τῆς βυζαντινῆς ἁγιογραφίας ποὺ θέλει τὸ εἰκονιζόμενο πρόσωπο νὰ στρέφει τὸ βλέμμα του πρὸς τὸν θεατή, προκειμένου νὰ ἐπιτευχθεῖ ἡ σχέση θεατὴ καὶ εἰκονιζομένου, πιστοῦ καὶ ἁγίου, στὴν συγκεκριμένη περίπτωση τὸ εἰκονιζόμενο πρόσωπο στρέφει τὸ βλέμμα τοῦ ἔντονα δεξιὰ καὶ πάνω, σὰν νὰ ἀποστρέφεται τὸν θεατὴ καὶ νὰ κοιτᾶ μὲ ἔνταση τὴν ἄνω δεξιὰ γωνία στὴν ὁποία ὑπάρχει τὸ τρίγωνο.
Τὰ ἔντονα ψιμύθια στὰ μάτια, οἱ σκοτεινὲς κόγχες τῶν ματιῶν, ἡ γραμμὴ τῶν φρυδιῶν ποὺ ξεκινάει χαμηλὰ στὸ ὕψος τῆς μύτης καὶ καταλήγει ψηλὰ στὴν ἄκρη τοῦ μετώπου, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸν σκοτεινὸ προπλασμὸ τῆς σάρκας δίνουν στὸ βλέμμα ἔνταση ποὺ ξεφεύγει ἀπὸ τὰ ἐκφραστικὰ ὅρια τῆς βυζαντινῆς αἰσθητικῆς. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι ἀνήσυχο, τρομακτικό, δαιμονικό.
Ἡ εἰκόνα (;) πάσχει καὶ ὡς πρὸς τὸ βιβλίο ποὺ φέρει ὁ εἰκονιζόμενος ἅγιος (;) στὸ ἀριστερό του χέρι καὶ σε ἄλλα σημεῖα ὡς πρὸς τὰ κατωτέρω:
1. Τὸ βιβλίο εἶναι στραμμένο πρὸς τὰ κάτω, ἀντίθετα μὲ τὴν παράδοση ποὺ θέλει τὰ ἐπιγράμματα τῶν ἁγίων καὶ τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ νὰ εἶναι σὲ θέση ὄρθια ὥστε νὰ ἀναγιγνώσκονται ἀπὸ τὸν θεατή.
2. Τὸ βιβλίο ἀναγράφει ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ Κατὰ Ματθαῖον (ε΄ 14-19) Εὐαγγέλιο: «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ἡμῶν (sic) ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων ὅπως εἴδωσιν (sic) ἡμῶν (sic) τὰ καλὰ ἔργα καὶ Δοξάσωσιν τὸν πατέρα ἠμῶν (sic) τῶν ἐν τοῖς οὐρανοῖς». Κατὰ κανόνα μόνο τὸ εὐαγγέλιο ποὺ κρατεῖ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἀνοιχτὸ, γράφει χωρία τοῦ εὐαγγελίου, πού ὅμως ἔχουν νὰ κάνουν μὲ τὴν θεότητά του καὶ ὄχι μὲ τὴν λοιπὴ διδασκαλία του. Οἱ Ἅγιοι ὅταν κρατοῦν εὐαγγέλιο αὐτὸ εἶναι κλειστό, ἐνῶ συνήθως κρατοῦν εἰλητὸ ποὺ φέρει τὸ ἐπίγραμμα τοῦ ἁγίου, δηλαδὴ ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τὰ ἔργα του, τὴν διδασκαλία ἢ τὸν βίο του, ἀντιπροσωπευτικό του κάθε ἁγίου. Τὸ ἐπίγραμμα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, κατὰ τὴν παράδοση, (Διονύσιος ἐκ Φουρνά, Φώτιος Κόντογλου) εἶναι τὸ ἑξῆς «Ὁ τὰς κοινὰς ταύτας καὶ συμφώνους χαρισάμενος προσευχάς, ὁ καὶ δυσὶ καὶ τρισὶ συμφωνούσιν ἐπὶ τῷ ὀνόματί Σου τὰς αἰτήσεις παρέχειν ἐπαγγειλάμενος» (εὐχὴ α΄ ἀντιφώνου θείας Λειτουργίας).
3. Προβληματικὴ εἶναι καὶ ἡ ὀρθογραφία τοῦ χωρίου. Ἡ ἀντωνυμία «ὑμῶν» τοῦ εὐαγγελικοῦ χωρίου γράφεται στὸ βιβλίο «ἡμῶν» ἀλλάζοντας ἄρδην τὸ νόημα τοῦ χωρίου.
4. Ἡ χρωματικὴ παλέτα τοῦ ζωγράφου μὲ σκοῦρο μπλέ, μαῦρο, ἔντονο μώβ, χρυσαφὶ εἶναι ἐντελῶς δυσαρμονικὴ προκαλώντας ταραχὴ στὸν θεατή.
5. Ἡ ὕπαρξη στὴν ἄνω δεξιὰ γωνία τοῦ μασωνικοῦ συμβόλου, τοῦ παντεπόπτη ὀφθαλμοῦ ξεφεύγει ἀπὸ τὴν εἰκαστικὴ ἀξιολόγηση τῆς εἰκόνας (;).
Καταλήγοντας μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἡ συγκεκριμένη ζωγραφιὰ δὲν πληρεῖ τὰ κριτήρια γιὰ νὰ χαρακτηρισθεῖ ἐκκλησιαστικὴ εἰκόνα, οὔτε ὁ εἰκονιζόμενος εἶναι ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ ὁποῖος σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση ζωγραφίζεται «μὲ ὄψιν πραείαν καὶ συμπαθῆ». Ἀντιθέτως εἶναι πολλὲς οἱ ἐνδείξεις ποὺ μαρτυροῦν ὅτι ἡ «εἰκόνα» ἔχει μαγικά, ἀποκρυφιστικὰ καὶ μασωνικὰ στοιχεῖα καί, πιθανότατα, παρόμοια χρήση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου