Τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα πριν γίνουν καλύτερα-Αργά ή γρήγορα θα έχουμε θύματα

Διχαστική και σχεδόν εμφυλιοπολεμική η ρητορική της κυβέρνησης «ή με εμάς ή με τους άλλους», με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις αναρτήσεις Πολάκη, τροφοδοτεί το κοινωνικό μίσος. Και όπως λέει μια αμερικανική έκφραση «τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα πριν γίνουν καλύτερα».

Τα λόγια είναι του Μάνου Καραγιάννη, αναπληρωτή καθηγητή Διεθνούς Ασφάλειας στο King's College London, και αναπληρωτή καθηγητή Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ο οποίος σχολιάζοντας την απανωτή στοχοποίηση θεσμικών οργάνων και μεμονωμένων πολιτών, φοβάται ότι με αυτή την συχνότητα επιθέσεων αργά ή γρήγορα θα θρηνήσουμε θύματα.

Μιλά για μια κυβέρνηση που παρέχει με τις επιθέσεις Κοντονή στη Δικαιοσύνη ηθική νομιμοποίηση στη σκληρή βία, και για απαξίωση του κύρους των δικαστών που δεν είναι τυχαία, παρατηρείται μόνο σε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, και εντάσσεται σε μια στρατηγική πόλωσης και διχασμού επειδή μπαίνουμε σε προεκλογική περίοδο.

Θεωρεί ότι η επίθεση στο Εφετείο ήταν απάντηση στη σύλληψη του 29χρονου που έστειλε το δέμα-βόμβα στον Παπαδήμο, πιστεύει ότι όχι τυχαία έγινε σε μια περίοδο όπου κυριαρχεί το θέμα των πλειστηριασμών, ενώ μιλά για το άβατο των Εξαρχείων - όπου και βρέθηκε καμένο το αυτοκίνητο των τρομοκρατών - αλλά και για το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας απ’ όπου ο ίδιος προέρχεται. «Εχει στοχοποιηθεί», λέει για το ΠΑΜΑΚ, «απ’ όσους δεν ανέχονται τον αστικό του χαρακτήρα».

Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη

- Τις τελευταίες ημέρες έχουν πραγματοποιηθεί επιθέσεις και εισβολές σε πανεπιστήμια, εφορίες, τηλεοπτικούς σταθμούς, με αποκορύφωμα φυσικά την βομβιστική επίθεση στο Εφετείο Αθηνών. Πως να διαβάσουμε αυτή τη συνεχή κλιμάκωση της δημόσιας βίας;

Δεν είναι πρώτη φορά που στοχοποιούνται οι Έλληνες δικαστές. Σας θυμίζω τις επιθέσεις της 17Ν εναντίον δικαστών το 1989. Αυτή η επίθεση, όμως, στέλνει μηνύματα προς διάφορες κατευθύνσεις. Καταρχήν ήταν μια «απάντηση» στην πρόσφατη σύλληψη του 29χρόνου που έστειλε το δέμα-βόμβα στον Λουκά Παπαδήμο. Επίσης η επίθεση στο Εφετείο γίνεται σε μια περίοδο που στην πολιτική επικαιρότητα κυριαρχεί το ζήτημα των πλειστηριασμών. Οι τρομοκράτες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την ανασφάλεια που δημιουργεί το συγκεκριμένο ζήτημα σε μια μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης. Έχει μικρή σημασία ποια οργάνωση κρύβεται πίσω από την επίθεση γιατί στην πραγματικότητα το κέντρο αποφάσεων βρίσκεται μέσα στον Κορυδαλλό.

- Πως σχολιάζετε τη στάση εκ μέρους της κυβέρνησης;

Η στάση της κυβέρνησης στα ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας είναι αμφισημική. Είναι αλήθεια ότι καταδικάζει ως οφείλει τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Ταυτόχρονα, χρησιμοποιεί μια διχαστική και σχεδόν εμφυλιοπολεμική ρητορική του τύπου «ή με εμάς ή με τους άλλους» που τροφοδοτεί το κοινωνικό μίσος. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις ηλεκτρονικές «ανακοινώσεις» του κυρίου Πολάκη. Σε ποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα υπουργός κυβέρνησης εκφράζεται με αυτόν τον χυδαίο και επιθετικό τρόπο εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων; Όλοι ξέρουμε ότι στην πολιτική δημιουργούνται αντιπαραθέσεις και εντάσεις. Οι προσωπικές επιθέσεις, όμως, δεν προσφέρουν τίποτα στο δημόσιο διάλογο, πέρα από αποπροσανατολισμό από τα μεγάλα προβλήματα του τόπου.

- Προ ημερών το ΠΑΜΑΚ δέχθηκε για πολλοστή φορά επίθεση από κουκουλοφόρους που κατέστρεψαν δημόσια περιουσία. Στις νέες εκκλήσεις όμως του πρύτανη Ζαπράνη προς την πολιτεία για προστασία, ο υπ. κ. Γαβρόγλου του απαντά να κάνει αυτοκριτική. Και τον καλεί «να αναρωτηθεί γιατί επί των ημερών γίνεται στόχος επιθέσεων». Πείτε μου σας παρακαλώ, τι σχέση μπορεί να έχουν οι ιδεολογικές διαφορές με την καταστροφή της δημόσιας περιουσίας; 

Η στάση του υπουργού Παιδείας είναι τουλάχιστον άστοχη. Από τη μία καταδικάζει τις επιθέσεις και από την άλλη συντηρεί μια προσωπική αντιπαράθεση με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Αυτός είναι ο θεσμικός του ρόλος; Ο κύριος Γαβρόγλου είναι έμπειρος πανεπιστημιακός και ξέρει καλά το πρόβλημα ασφάλειας που υπάρχει στα ελληνικά ΑΕΙ. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Το ΠΑΜΑΚ έχει στοχοποιηθεί εδώ και καιρό από όσους δεν ανέχονται τον αστικό χαρακτήρα του ιδρύματος. Το ΠΑΜΑΚ είναι ένα καλά οργανωμένο ίδρυμα με άξιους συναδέλφους και πολύ καλούς φοιτητές. Πολλοί απόφοιτοί του ΠΑΜΑΚ κάνουνε καριέρες στο εξωτερικό. Διακρίνω, λοιπόν, ένα ανομολόγητο φθόνο σε αυτές τις επιθέσεις.

- Ενα άλλο παράδειγμα είναι η συνεχιζόμενη δημόσια κόντρα ανάμεσα στον υπ. Δικαιοσύνης Σπ. Κοντονή και τους δικαστές. Η συνεχής αυτή επίθεση της κυβέρνησης στη Δικαιοσύνη δεν νομιμοποιεί ηθικά όσους θεωρούν ότι δικαιούνται για παράδειγμα να βάλουν μια βόμβα στο Εφετείο;

Ναι παρέχει ένα είδος ηθικής νομιμοποίησης. Πολύ φοβάμαι ότι η υπονόμευση του κύρους των δικαστών και η απαξίωση της Δικαιοσύνης δεν είναι καθόλου τυχαία εξέλιξη. Εντάσσεται σε μια στρατηγική πόλωσης και διχασμού επειδή μπαίνουμε σιγά-σιγά σε προεκλογική περίοδο. Η διάκριση των εξουσιών και η ανεξαρτησία των δικαστών είναι ο θεμελιώδης λίθος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Επομένως, όποιος επιτίθεται με λεκτικό ή άλλο τρόπο στους δικαστές επιτίθεται στην ίδια την δημοκρατία. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, τέτοιες πολιτικές συμπεριφορές παρατηρούνται μόνο σε ορισμένες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες.

 Το θέμα βέβαια ότι ενώ «βρέχει βία» εμείς σφυρίζουμε αδιάφορα. Πως εξηγείτε τη στάση της κοινωνίας απέναντι σε όλα αυτά; Που πήγαν αλήθεια οι πολίτες, τα κόμματα, οι συνδικαλιστές, όλοι εκείνοι που διαμαρτύρονταν μερικά χρόνια πριν στο Σύνταγμα για την καταπάτηση της Δημοκρατίας; Μήπως σώπασαν επειδή κάποιοι απ' αυτούς βρίσκονται στην κυβέρνηση;

Το κίνημα των Αγανακτισμένων είχε πολλές διαφορετικές συνιστώσες. Ένα μεγάλο κομμάτι του, δεν υπάρχει αμφιβολία, βρισκόταν πολιτικά και ιδεολογικά πολύ κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ. Ένα άλλο είχε ακροδεξιό προσανατολισμό και ελεγχόταν από τους ΑΝΕΛ και τη Χρυσή Αυγή. Αλλού είναι το πρόβλημα. Η κοινωνία μας έχει αρχίσει να εθίζεται στην πολιτική βία. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπήρχε μεγάλη κινητοποίηση της κοινωνίας στο ζήτημα της τρομοκρατίας. Γιατί δεν συμβαίνει και εδώ αυτό; Ήρθε η ώρα να δούμε κατάματα την αλήθεια: η χώρα έχει σοβαρό πρόβλημα τρομοκρατίας και πρέπει όλοι να κάνουμε ότι μπορούμε για να το αντιμετωπίσουμε.

- Βλέπετε περαιτέρω όξυνση της βίας; 

Θα χρησιμοποιήσω μια αμερικανική έκφραση που ταιριάζει στην περίσταση. «Τα πράγματα θα γίνουνε πολύ χειρότερα πριν γίνουνε καλύτερα». Με αυτή τη συχνότητα επιθέσεων, αργά ή γρήγορα, θα έχουμε θύματα. Με ανησυχεί ιδιαίτερα η στοχοποίηση της ΕΛ.ΑΣ. Πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό ότι οι αστυνομικοί είναι εργαζόμενοι που μοχθούν καθημερινά για την ασφάλεια του πολίτη κάτω από αντίξοες συνθήκες.

- Πως συνεχίζει να αντιμετωπίζει το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη όλη αυτή τη κατάσταση της ακροαριστερής τρομοκρατίας; Σαν πρόβλημα ήσσονος σημασίας για την ασφάλεια της χώρας;

Έτσι φαίνεται. Υπάρχει μια δικαιολογημένη κινητικότητα για το θέμα των ξένων μαχητών του Ισλαμικού Κράτους που επιστρέφουν σε γειτονικές βαλκανικές χώρες. Τι γίνεται όμως με την εγχώρια τρομοκρατία; Τι μήνυμα στέλνει η κυβέρνηση όταν ένας αμετανόητος τρομοκράτης όπως ο Κουφοντίνας παίρνει άδεια και επιτρέπεται σε θιασώτες της τρομοκρατίας να τον αποθεώνουν;

 Τέλος, τι σχέση πιστεύετε ότι έχουν με όλα αυτά τα Εξάρχεια; Το ρωτώ γιατί σε παλαιότερη συνέντευξή σας στο Liberal με αφορμή το χτύπημα το Νοέμβριο στα γραφεία του ΠΑΣΟΚ, είχατε πει ότι τα Εξάρχεια έχουν όλες τις προϋποθέσεις για να εξελιχθούν σε κάτι σαν την ελληνική Λωρίδα της Γάζας…

Το γεγονός ότι το όχημα διαφυγής σήμερα εγκαταλείφθηκε στα Εξάρχεια τα λέει όλα από μόνο του. Οι περισσότερες επιθέσεις τα τελευταία χρόνια ξεκίνησαν από εκεί. Προφανώς, οι τρομοκράτες νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια στα Εξάρχεια αφού η περιοχή έχει εγκαταλειφθεί στη μοίρα της.

Φωτογραφίες: intimenews

* Ο κ. Μάνος Καραγιάννης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Ασφάλειας στο King's College London, και Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.

liberal