Σταυροφορίες (2ο μέρος)

Γράφει ο EmperorofHistoria

Instagram: https://www.instagram.com/emperorofhistoria/

Οι Σταυροφορίες.

Η Β' Σταυροφορία

  Στην Ευρώπη μετά την άφιξη των νέων για την Πτώση της County of Edessa προξενήθηκε πολύ μεγάλο Θρησκευτικό Φανατισμό αλλά και Οργή, γεγονός που οδήγησε τον Πάπα Eugene III να εκδώσει την bull Quantum praedecessores στις 1 Δεκεμβρίου 1145μ.Χ καλώντας για μια Β' Σταυροφορία. Οι στόχοι της Β' Σταυροφορίας ήταν να ανακαταλάβουν την Έδεσσα και να επεκτείνουν την δράση των Crusader States στην ευρύτερη περιοχή. Αυτή την φορά όμως, αντί για Βαρώνους και Ιππότες τον Σταυρό σήκωσαν οι Βασιλείς με πρώτο τον Louis VII of France,ενώ μια επίσης σημαντική προσωπικότητα της Β' Σταυροφορίας έμελλε να γίνει ο Saint Bernard of Clairvux,ο οποίος τότε ήταν Επίσκοπος της συγκεκριμένης περιοχής, κηρύσσοντας την Β' Σταυροφορία προσελκύοντας χιλιάδες Σταυροφόρους (κυρίως τον Conrad III of Germany)στην Νέα αυτή "Θεία Εκστρατεία". Έτσι, κατόπιν πολλών δευτερεύοντων γεγονότων (όπως η Νέα Ήττα των Σταυροφόρων προς τους Μουσουλμάνους)ξεκίνησε η Β' Σταυροφορία, με τους Σταυροφορικούς Στρατούς όμως να ακολουθούν διαφορετικές πορείες, όπως θα δούμε στην συνέχεια.

  Στις αρχές του 1147μ.Χ ξεκίνησαν οι Σταυροφορικές Στρατιές από διαφορετικούς δρόμους η κaθεμία. Από την Βιέννη ξεκίνησε ο Conrad III της Γερμανίας και σιγά-σιγά με μια δύναμη 20.000 ανδρών έφτασε στην Κωνσταντινούπολη. Ο Αυτοκράτωρ Μανουήλ Α' Κομνηνός, επειδή φοβόταν πως οι Σταυροφόροι θα του επιτίθονταν αποφάσισε να τους μεταφέρει γρήγορα στην Μ. Ασία. Εκεί, ο Conrad III πορεύτηκε προς το Ικόνιο, το οποίο ήταν η πρωτεύουσα του Sultanate of Rûm χωρίζοντας τον στρατό του σε δυο τμήματα. Όμως, η Στρατιά του Conrad III θα δεχτεί επίθεση από τους Σελτζούκους Τούρκους και θα κατασφαγιαστεί. Οι Γάλλοι ξεκίνησαν από την πόλη του Metz τον Ιούνιο 1147μ.Χ και σιγά-σιγά έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη. Όμως, οι διαπραγματεύσεις του Louis VII of France και του Μανουήλ Α' Κομνηνού "ναυάγησαν" ο τελευταίος αποφάσισε να υπογράψει συνθήκη ανακωχής με τον Sultan Mesud I και να αφήσει τους Σταυροφόρους στα χέρια του. Κατόπιν δυο μεγάλων μαχών (Battle of Ephesus και Battle of the Meander)οι Γάλλοι αναδείχτηκαν νικητές, με βαριές όμως απώλειες, και συνέχισαν την πορεία τους προς την Ιερουσαλήμ. Παρόλα αυτά, η Β' Σταυροφορία έμελε να αποδειχθεί μια μεγάλη καταστροφή όπως θα δούμε.

  

  Κατόπιν πολλών δυσκολιών ο Louis VII of France έφτασε στην Αντιόχεια στις 19 Μαρτίου,όπου και έγινε δεκτός από τον Raymond of Poitiers ,ο οποίος προσδοκούσε στην βοήθειά του για την άμυνα προς τους Τούρκους. Ο Louis όμως αρνήθηκε και αποφάσισε να συνεχίσει για την Ιερουσαλήμ με την ανιψιά του Raymond την Eleanor αιχμάλωτή του. Πλέον όμως, ήταν εμφανές πως ο στόχος της Β' Σταυροφορίας είχε αλλάξει και αντί για την Έδεσσα ο στόχος ήταν η Δαμασκός. Με την άφιξη των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων συγκλήθηκε στην Ιερουσαλήμ στις 24 Ιουνίου 1148μ.Χ το Council of Acre (Σύνοδος της Acre). Εκεί, αποφασίστηκε και επισήμως η κατάληψη της Δαμασκού, γεγονός το οποίο οι Ιστορικοί θεωρούν "an act of inexplicable folly",καθώς η Δαμασκός ήταν σύμμαχος των Σταυροφόρων κατά την Α' Σταυροφορία. Παρόλα αυτά, οι Σταυροφόροι αποφάσισαν να καταλάβουν την Δαμασκό, καθώς όπως θεωρούσαν έτσι θα περιοριζόταν η ισχύς του Nur ad-Din. Τον Ιούλιο του 1148μ.Χ οι Σταυροφόροι έφτασαν έξω από τα τείχη της Δαμασκού, όμως σύμφωνα με τον William of Tyre κατόπιν απερίσκεπτων αποφάσεων και κατόπιν συμμαχίας της Δαμασκού με τον Nur ad-Din οι Σταυροφόροι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πολιορκία. Εν τέλει, η Β' Σταυροφορία απέτυχε παταγωδώς, ενώ σύντομα θα υπάρξει μια Νέα Μουσουλμανική Προσωπικότητα, η οποία θα αντιμετωπίσει τα αδύναμα Crusader States.

 

Τα Αποτελέσματα και οι Συνέπειες της Β' Σταυροφορίας.

  Μετά την αποτυχία καταλήψεως της Δαμασκού οι ήδη προϋπάρχουσες υποψίες μεταξύ των Σταυροφορικών Δυνάμεων αποκαλύφθηκαν και ο κάθε Σταυροφόρος Αρχηγός πήρε τον δικό του δρόμο. Ο Conrad III έφυγε για την Κωνσταντινούπολη με σκοπό να ανανεώσει την συμμαχία με τον Μανουήλ Α' Κομνηνό, κάτι που τελικώς απέτυχε. Ο Louis VII παρέμεινε στην Ιερουσαλήμ έως το 1149μ.Χ,οπότε και επέστρεψε στην Γαλλία ηττημένος. Ο Επίσκοπος (μετέπειτα Άγιος)ο Bernard of Clairvaux εξεφτιλήστηκε μετά την αποτυχία της Β' Σταυροφορίας, ενώ θα αποστείλει μια απολογία προς τον Πάπα στον δεύτερο τόμο του Βιβλίου του "Book of Consideration" και θα αποβιώσει στα 1153μ.Χ. Η Β' Σταυροφορία αποδείχθηκε ένα μεγάλο fiasco γεγονός που αποθάρρυνε και αποδυνάμωσε ακόμη περισσότερο τα Crusader States,τα οποία πλέον ήταν περικυκλωμένα από τους Μουσουλμάνους, ενώ η συμμαχία με την ΕλληνοΡωμαϊκή Αυτοκρατορία (Βυζάντιο) έληξε άδοξα, με τους Δυτικούς πλέον να θεωρούν το Βυζάντιο ως εχθρικό Κράτος προς αυτούς και αιρετικούς τους Έλληνες. Εν τέλει, η επιθυμία και ο Θρησκευτικός Φανατισμός στην Δύση για Νέα Σταυροφορία δεν καταλάγιασε γεγονός που θα οδηγήσει στην Γ' Σταυροφορία, όπως θα δούμε στην συνέχεια.

Η Ισλαμική Αντεπίθεση.

  Μετά την αποτυχημένη Β' Σταυροφορία μια εύθραυστη ειρήνη διατηρήθηκε στην Outremer,όμως αυτή η ειρήνη δεν έμελλε να κρατήσει για πάντα. Τα Ceusader States ήταν πλέον περικυκλωμένα από τις Μουσουλμανικές Δυνάμεις, οι οποίες πλέον είχαν έναν Νέο Ηγέτη. Ο Ηγέτης αυτός ήταν ο Al-Nasir Salah al-Din Yusuf ibn Ayyub (ευρύτερα γνωστός ως Saladin),ο οποίος είχε καταφέρει μέσα από χρόνιους αγώνες να ενώσει τον Μουσουλμανικό Κόσμο κάτω υπό την Ηγεσία του. Όμως, ο Saladin δεν επρόκειται να παραμείνει εκεί. Γνώριζε πως αν επιθυμούσε να καθιερωθεί ως ο Κυρίαρχος Σουλτάνος του Ισλαμικού Κόσμου έπρεπε να επανακατακτήσει την Ιερουσαλήμ και να εκδιώξει για πάντα τους Σταυροφόρους. Εν τω μεταξύ, τα Crusader States διέρχονταν από μια μεγάλη πολιτική κρίση, καθώς ο Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ Baldwin IV απεβίωσε στα 1185,ενώ ο διάδοχός του Guy de Lusignan απεδείχθη ο πλέον ακατάλληλος για να διατηρήσει την εύθραυστη ειρήνη μεταξύ Χριστιανισμού και Ισλάμ. Ο ίδιος μαζί με τον Raynald of Châtillon λήστεψαν ένα καραβάνι, το οποίο διαπερνούσε από την επικράτειά τους και ο Saladin το χρησιμοποίησε αυτό ως πρόφαση, για να σπάσει την εύθραυστη ειρήνη των τελευταίων χρόνων. Στις 4 Ιουλίου 1187μ.Χ διεξήχθη η Μάχη του Hattin,οπότε οι Σταυροφόροι ηττήθηκαν ολοκληρωτικά, ενώ ο Guy de Lousignan πιάστηκε αιχμάλωτος και ο Raynald of Châtillon εκτελέστηκε. Λίγους μήνες μετά η Ιερουσαλήμ και η Acre επανακτήθηκαν από τις δυνάμεις του Saladin,ο οποίος θεωρούνταν πλέον θρύλος στον Ισλαμικό Χώρο. Σύντομα όμως, θα ερχόταν η απάντηση της Δύσης για αυτή την τεράστια προσβολή από το Ισλάμ με την κήρυξη της Γ' Σταυροφορίας.

Η Γ' Σταυροφορία.

  Μετά την κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τις δυνάμεις του Saladin η Χριστιανική Ευρώπη αρχικά "πάγωσε" από τον φόβο. Στην συνέχεια όμως ο Πάπας Gregory VIII στην Βούλα του "Audita tremendi" (29 Οκτωβρίου 1187μ.Χ)ερμήνευσε την Πτώση της Ιερουσαλήμ ως "Νέμεσις" του Θεού για τις αμαρτίες των Χριστιανών στην Ευρώπη και κήρυξε για μια Νέα Σταυροφορία. Η Γ' Σταυροφορία είχε ως στόχο την Ανακατάληψη των Αγίων Τόπων από τις δυνάμεις του Saladin,αλλά και την εξιλέωση των αμαρτιών των Χριστιανών, οι οποίες οδήγησαν στην Πτώση της Ιερουσαλήμ. Στις 27 Οκτωβρίου 1187μ.Χ (3 εβδομάδες μετά την Νίκη του Saladin) ο Πάπας Greogory VIII έστειλε επιστολές στους Γερμανούς Ηγεμόνες, όπου τους ανακοίνωνε την εκλογή του και την κήρυξη της Γ' Σταυροφορίας. Πρώτος από όλους, σήκωσε τον Σταυρό ο Holy Roman Emperor,Frederick Barbarossa,ο οποίος θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην Γ' Σταυροφορία. Ο 66χρονος Frederick Barbarossa ξεκίνησε λοιπόν για τους Αγίους Τόπους, ενώ δυο Ιστορικές Πηγές έχουν διασωθεί, που αναφέρουν την εκστρατεία του στους Αγίους Τόπους)History of the Expedition of the Emperor Frederick και β)History of the Pilgrims. Μόλις ανέλαβε Αρχηγός της Γ' Σταυροφορίας ο Frederick Barbarossa κήρυξε "a general expedition against the pagans" και όρισε την περίοδο προετοιμασίας από τις 17 Απριλίου 1188-8 Απριλίου 1189μ.Χ,ενώ εκείνος ξεκίνησε την Ημέρα του Αγίου Γεωργίου (23 Απριλίου 1189μ.Χ) και για να αποτρέψει την αναρχία στην Σταυροφορία υποχρέωσε τους συμμετέχοντες να διαθέτουν 3 Μάρκα, για να συντηρούν τον εαυτόν τους. Έτσι, ξεκίνησε η προετοιμασία της Γ' Σταυροφορίας.

  Στις 23 Απριλίου 1189μ.Χ ξεκίνησε ο Σταυροφορικός Στρατός με Αρχηγό τον Holy Roman Emperor Frederick Barbarossa,όμως η Γ' Σταυροφορία επέτυχε κάτι που δεν είχαν πετύχει οι προηγούμενες δυο Σταυροφορίες° την προστασία των Εβραίων, μέσω ενός μικρού φόρου. Ο στρατός του Barbarossa διέσχισε το Βασίλειο της Ουγγαρίας, με την συνοδεία του Ούγγρου Βασιλιά Bèla III of Hungary και στις 1 Ιουλίου 1189μ.Χ έφτασε στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας διασχίζοντας την Μωραβία προς το Braničevo και σιγά-σιγά ξεκίνησε για την Κωνσταντινούπολη. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία όμως δεν κυβερνόνταν πλέον από την Δυναστεία των Κομνηνών και είχε περιέλθει στην εξουσία των Αγγέλων, οι οποίοι έμελλε να αποδειχτούν οι χειρότεροι Αυτοκράτορες, που υπήρξαν ποτέ. Ο Ισσάκ Α' Άγγελος, που κυβερνούσε τότε την Βυζαντινή Αυτοκρατορία φοβόταν για σύγκρουση με τους Σταυροφόρους, που θα οδηγούσε στην ανατροπή του και έτσι προσπάθησε να δημιουργήσει μια συμμαχία με τον Saladin,για να αντιμετωπίσει τους Σταυροφόρους. Διέταξε τον Πρωτοστράτορα του ,τον Μανουήλ Καμυτζή να επιτίθεται συνεχώς στον Σταυροφορικό Στρατό, ο οποίος όμως τελικώς θα συναντήσει τους Σταυροφόρους στον Προύσενο και θα ηττηθεί, ενώ ο Ιστορικός Νικήτας Χωνιάτης έγραψε πως: "Οι Ρωμαίοι απεχώρησαν έως την Οχρίδα...". Παρόλα αυτά, οι Γερμανοί καθυστέρησαν έξι μήνες στην Θράκη, καθώς οι Ρωμαίοι δεν τους επέτρεπαν να διασχίσουν τον Βόσπορο. Τελικώς, στις 18 Μαΐου 1190μ.Χ οι Σταυροφόροι πέρασαν στην Ανατολία, οπότε και νίκησαν τους Τούρκους στην Μάχη του Ικόνιου. Παρόλα αυτά, όταν έφτασαν στον ποταμό Saleph στις 10 Ιουνίου 1190μ.Χ ο Frederick Barbarossa έπεσε από το άλογό του, το οποίο γλίστρησε, και πνίγηκε στον ποταμό. Το άδοξο τέλος του Holy Roman Emperor δεν σήμανε το τέλος της Γ' Σταυροφορίας, καθώς ο στρατός του συνέχισε έως την Αντιόχεια, όπου διαλύθηκε από ασθένειες. Εν τέλει, η Σταυροφορία του Barbarossa έληξε άδοξα, όμως σύντομα ένας Νέος Ευρωπαίος Ηγέτης θα πάρει την θέση του° ο Βασιλιάς της Αγγλίας Richard the Lionheart.

Μετά το άδοξο τέλος της "Θείας Εκστρατείας" του Frederick Barbarossa οι Βασιλείς της Αγγλίας και της Γαλλίας (Henry II of England και Philip II of France) συναντήθηκαν στα Gisors τον Ιανουάριο του 1188μ.Χ,για να λήξουν τις μεταξύ τους διαμάχες και να "σηκώσουν τον Σταυρό".

  Οι δυο Βασιλείς επέβαλαν στους Λαούς τους έναν φόρο, τον λεγόμενο "Saladin tithe",για να εξοικονομήσουν τα προαπαιτούμενα έσοδα για την εκστρατεία, ενώ ο Αρχιεπίσκοπος του Canterbury ο Baldwin of Forde έπεισε 3.000 άνδρες να πάρουν τον Σταυρό και να εκστρατεύσουν στους Αγίους Τόπους (όπως γράφει ο Gerald of Wales). Τελικώς όμως, ο Βασιλιάς Henry II της Αγγλίας απεβίωσε στις 6 Ιουλίου 1189μ.Χ και ο υιός του ο Richard I στέφθηκε Βασιλιάς στην θέση του και απευθείας ξεκίνησε να προετοιμάζει την "Θεία Εκστρατεία". Τον Απρίλιο του 1190μ.Χ ο στόλος του Richard I απέπλευσε από το Dartmouth,ενώ ένα μέρος του στόλου βοήθησε στην Reconquista της Ιβηρικής Χερσονήσου. Ο Richard I και ο Philip II συναντήθηκαν στην Γαλλία στο Vézelay και συνέχισαν μαζί έως την Lyon,οπότε χωρίστηκαν για να ξανασυναντηθούν στην Σικελία. Τον Σεπτέμβριο του 1190μ.Χ ο Σταυροφορικός Στρατός έφτασε στην Σικελία, όπου όμως ο Βασιλιάς της William II είχε απεβιώσει το προηγούμενο έτος και αντικαταστάθηκε από τον Tancred,ο οποίος φυλάκισε την σύζυγο του William και την αδερφή του Richard. Τότε ο Richard I κατέλαβε την Μεσσίνη στις 4 Οκτωβρίου 1190μ.Χ και στην συνέχεια απέπλευσαν από την Σικελία. Όμως, ο στόλος του Richard χτυπήθηκε από μια μεγάλη τρικυμία, ενώ σύντομα έγινε αντιληπτό πως ο Ισσάκ Δούκας Κομνηνός της Κύπρου είχε αρπάξει την αρραβωνιαστικιά και τον θησαυρό του Richard I. Τελικώς, κατόπιν την παραβίαση συμφωνίας που διαπραγματεύθηκε μεταξύ των δυο αντρών, ο Richard I κατέλαβε την Κύπρο, την οποία αργότερα παραχώρησε στον Guy dè Lusignan και τον Ιούνιο του 1190μ.Χ ξεκίνησε για τους Αγίους Τόπους.

  Με την κατάληψη της Κύπρου από τους Σταυροφόρους, πλέον οι Δυτικοί είχαν αποκτήσει μια στρατηγική θέση, από την οποία θα μπορούσαν να ξεκινήσουν νέες εκστρατείες. Εν τω μεταξύ, στην Παλαιστίνη ο Guy de Lusignan απελευθερώθηκε από τον Saladin με την προϋπόθεση ότι δεν θα ξανά έπαιρνε τα όπλα εναντίον του. Ο Guy όμως δεν κράτησε τον λόγο του και προσπάθησε να πολιορκήσει την πόλη της Acre με την βοήθεια των Σταυροφορικών Δυνάμεων του Philip II of France,χωρίς όμως αποτέλεσμα. Με την άφιξη του Richard I of England στις 8 Ιουνίου 1191μ.Χ η πόλη της Acre έπεσε στις 12 Ιουλίου και ο Richard,ο Philip και ο Leopold φιλονικούσαν για τα λάφυρα της κατακτήσεως, γεγονός όμως που θα οδηγήσει στην αναχώρηση του Philip II of France και του Leopold από τους Αγίους Τόπους. Στις 18 Ιουνίου 1191μ.Χ ο Richard I έστειλε μήνυμα στον Saladin,για να συναντηθούν, όμως ο Saladin αρνήθηκε λέγοντας ότι:"It is not seemly for them to make war upon each other". Έτσι, οι δυο αντίπαλοι δεν συναντήθηκαν ποτέ, παρότι αντάλλαξαν δώρα και ο Richard I συναντήθηκε πολλές φορές με τον Al-Adil (αδερφός του Saladin),ενώ στις 20 Αυγούστου ο Richard διέπραξε ένα έγκλημα πολέμου, αφού εκτέλεσε 2.700 Μουσουλμάνους κρατούμενους διά αποκεφαλισμού και ο Saladin απάντησε σκοτώνοντας τους Χριστιανούς αιχμαλώτους του. Τελικώς, μετά την κατάληψη της Acre ο Richard προήλασε προς την Jaffa και συναντήθηκε σε μάχη με τον Saladin στο Arsuf (50χλμ βόρεια της Jaffa),όπου κατανίκησε τον Saladin και πλέον απειλούσε την Ιερουσαλήμ ξεκάθαρα.

  Αμέσως μετά την νίκη του στο Arsuf ο Richard I of England κατέλαβε την Jaffa και στρατοπέδευσε εκεί. Πλέον όμως, ο Richard I άρχισε να κατανοεί πως δεν μπορούσε να προηλάσει στην Ιερουσαλήμ για πολλούς λόγους (όπως προβλήματα ανεφοδιασμού) και ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις με τον αντίπαλό του,Saladin. Ο Saladin έστειλε ως διαπραγματευτή τον αδερφό του Al-Adil στον Richard,όμως οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν και έτσι ο Richard I προχώρησε προς το Ascalon. Τον Νοέμβριο του 1191μ.Χ ο Σταυροφορικός Στρατός προχώρησε προς την Ιερουσαλήμ, ενώ ο Saladin κατόπιν πιέσεων από τους Εμίρηδές του είχε αναγκαστεί να διαλύσει το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του. Παρόλες όμως τις επιτυχίες, ο Σταυροφορικός Στρατός τελικώς θα σταματήσει στο Beit Nuba (μόλις 12 μίλια από την Ιερουσαλήμ),αλλά εξαιτίας πολλών πολιτικών αντιπαλοτήτων και δυσμενών εξελίξεων υποχώρησε προς το Ascalon και ο Richard ξανά ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις με τον Saladin. Κατόπιν, αλλής μια εκστρατείας προς την Ιερουσαλήμ, η οποία όμως απέτυχε, ο Richard βλέποντας πως ο Σταυροφορικός Στρατός είχε διχαστεί σε δυο αντίπαλα στρατόπεδα (το ένα ήθελε να προηλάσει στην Ιερουσαλήμ και το άλλο ήθελε να επιτεθεί στην Αίγυπτο)αποφάσισε να υποχωρήσει προς τις ακτές των Αγίων Τόπων. Τον Ιούλιο του 1192μ.Χ ο Saladin επιτέθηκε ξαφνικά και κατέλαβε την Jaffa,όμως η επιτυχία αυτή απεδείχθηκε πρόσκαιρη. Τελικώς, ο Saladin στις 2 Σεπτεμβρίου 1192 αποφάσισε να υπογράψει μια συνθήκη ανακωχής με τον Richard I,με την οποία η Ιερουσαλήμ θα παρέμεινε υπό Μουσουλμανικό έλεγχο, αλλά οι Χριστιανοί προσκυνητές θα μπορούσαν να λατρεύουν ελεύθερα και η Ascalon να κατεδαφιστεί. Έτσι, έληξε άδοξα η Γ' Σταυροφορία με τον Richard I να αναχωρεί από τους Αγίους Τόπους στις 9 Οκτωβρίου 1192μ.Χ.

Τα Αποτελέσματα και οι Συνέπειες της Γ' Σταυροφορίας.

  Στην Γ' Σταυροφορία δεν υπήρξε όπως είδαμε κανένας νικητής, ενώ καμία από τις δυο πλευρές δεν έμεινε ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα του πολέμου. Πιο συγκεκριμένα, ναι μέν οι νίκες του Richard I the Lionheart απέκλεισαν τους Μουσουλμάνους από τις ακτές της Εγγύς Ανατολής και επέτυχαν στην αναστήλωση των Crusader States ,όμως η Γ' Σταυροφορία έγινε αντιληπτή από τους Ευρωπαίους ως αποτυχία δέ, καθώς δεν ανακαταλήφθηκε η Ιερουσαλήμ. Από την άλλη πλευρά, ο Saladin είχε αποτύχει στην εκδίωξη των Χριστιανών από την Συρία και την Παλαιστίνη, ενώ ο βιογράφος και φίλος του Saladin,ο Baha al-Din γράφει:"I fear to make peace,not knowing what may become of me. Our enemy will grow strong,now that they have retained these lands. They will come forth to recover the rest of their lands and you will see every one of them ensconced on his hill-top..." και λίγα χρόνια αργότερα (1193μ.Χ)απεβίωσε από κίτρινο πυρετό και οι διάδοχοί του φιλονικούσαν μεταξύ τους για τον θρόνο, κατακερματίζοντας και πάλι τον Ισλαμικό Κόσμο. Ο Richard θα πεθάνει στην Ευρώπη στα 1199μ.Χ κατά την διάρκεια εκστρατείας στην Γαλλία και έτσι θα χαθεί η ευκαιρία του για μια Νέα Σταυροφορία. Τέλος, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία πλέον θεωρούνταν και επισήμως ως "εχθρός" της Δύσης, γεγονός που θα συντελέσει στην κήρυξη της Δ' Σταυροφορίας. Εν τέλει, η Γ' Σταυροφορία ήταν μια ημιτελής και επιτυχημένη κατά βάση εκστρατεία σύμφωνα με τους Ιστορικούς, όμως θα οδηγήσει σε μια Δ' Σταυροφορία, η οποία όπως θα δούμε θα μετατοπίσει για πάντα τις υπηρεσίες δυνάμεων στην Μεσόγειο.